Анёлы – хто яны і што робяць?

Размова з магістрам тэалёгіі, сястрой манаскай кангрэгацыі “Сёстры ад анёлаў” Марынай Пашук зь Менску.

Гэтая кангрэгацыя, існуе ў Беларусі ад 1889 году, калі яе стварыў магілеўскі каталіцкі архібіскуп Вінцэнт Ключынскі. Сёстры гэтай кангрэгацыі – безхабітныя, гэта значыць, яны ня маюць спэцыяльнага манаскага адзеньня. Паколькі анёлы – гэта нябачныя істоты, якія дапамагаюць людзям, дык і манашкі кангрэгацыі “Сёстры ад анёлаў” пакліканыя праз нябачную паслугу дапамагаць людзям. Так і працуюць яны непрыкметна ў царкве. Сёньня іх дамы ёсьць у некалькіх месцах Беларусі.

(Абламейка: ) “Сястра Марына, напачатку, калі ласка, падайце агульнае стаўленьне Каталіцкай царквы да анёлаў”.

(Пашук: ) “Катэхізіс Каталіцкага касьцёла гаворыць нам, што анёлы – гэта чыстыя духі або інакш – дасканалыя і нябачныя. Анёлы падразьдзяляюцца ня як пэўныя істоты на розныя рангі, але менавіта паводле роду іх служэньня. Бо менавіта з грэцкай мовы “ангелёс” – гэта зьвястун, пасланец. На габрэйскай гэта гучыць “мэах” – таксама зьвястун, пасланец. Такім чынам, яны – гэта тыя духі, якія выконваюць пасланьніцтва Пана Бога сярод людзей”.

(Абламейка: ) “А якая існуе герархія гэтых духаў і якія іх функцыі?”

(Пашук: ) “Справа ў тым, што герархію анёлаў традыцыя касьцёла звычайна вызначае праз дзевяць анёльскіх хораў. Але, на жаль, у Сьвятым Пісаньні гэтага канкрэтнага падразьдзяленьня на дзевяць анёльскіх хораў няма. А распрацаваў гэтую тэорыю Псэўдадыянізі.

У Старым Запавеце мы ведаем толькі пра нейкіх сэрафімаў. На габрэйскай мове “сэрафім” – полымя. Стары запавет нам кажа, што гэта такая істота, якая мае шэсьць крылаў, а іканаграфія прадстаўляе яго ў чырвоным адзеньні, бо менавіта паводле веры старажытных габрэяў гэты анёл быў заўсёды перад тронам Пана Бога і праслаўляў Яго. Інакш кажучы, ён вечна славіць Пана Бога і акружае Яго трон.

Хэрубімы (на габрэйскай “кэруб” – анёл) узятыя зь месапатамскай міталёгіі. Габрэі прынялі іх таксама і лічаць, што гэта самы магутны анёл, бо ён падтрымлівае трон Пана Бога, ахоўвае Браму раю і дае вечную славу Пану Богу. Ён мае чатыры крылы. І таму менавіта сэрафімі і хэрубімы знайшліся таксама ў сьвятыні Салямона каля аркі.

Пра наступныя хоры анёлаў – троны, панаваньні, валадарствы і моцы – мы даведваемся з Повага Запавету, з пасланьняў Сьвятога Паўла – Да габрэяў, Да каласянаў, Да эфэсцаў. Што кажа Сьвятое Пісаньне пра іх?

Троны. Лічаць, што гэтыя анёлы зьяўляюцца жывым тронам Бога Ўсемагутнага, і да іх звычайна хрысьціяне моляцца і просяць аб дапамозе збурыць троны злога духа – шатана, і каб панаваньне было толькі Хрыста.
Панаваньні – гэта анёлы, да якіх мы зьвяртаемся, каб запанавала любоў, згода, ласка і супакой Божы ў сьвеце.

Валадарствы – гэта анёлы, якія заўсёды дапамагаюць нам сваёю моцаю, каб мы змагаліся са злом гэтага сьвету.

Моцы – гэта тыя анёлы, якія ўдзяляюць моц нашым думкам, словам, учынкам, каб Валадарства Божае пашыралася ў сьвеце.

Наступныя хоры – княствы, арханёлы, анёлы-апекуны – гэта ўжо тая герархія, якая фрагментарна зьяўляецца і ў Старым, і ў Новым Запавеце.

Сярод арханёлаў самыя вядомыя Міхаіл, Гаўрыіл і Рафал. Іхныя назвы – гэта не назвы асобаў, а менавіта іх функцыі. Гэта тое, пра што мы казалі на самым пачатку – іхнае служэньне. Міхаіл – гэта хто ж як ня Бог, Рафаіл – гэта Бог аздараўляе, і Габрыэль – у Богу моц.

Кожны чалавек мае свайго анёла апекуна. І самая галоўная роля анёла – гэта аб’яўляць волю Божую чалавеку, дапамагаць яму ў справе збаўленьня. Яны ахоўваюць людзей, даносяць да Пана Бога малітвы сьвятых і праведных, а таксама нясуць душы праведных у рай. Інакш кажучы, гэта сужбовыя духі, якія спадарожнічаюць кожнаму чалавеку.

І традыцыя хрысьціянская кажа, што паводле місіі кожнага чалавека ў сьвеце, кожны з нас мае менавіта анёла з пэўнага хору. І калі нашая місія ў гэтым сьвеце, удзеленая нам ад Пана Бога, вельмі вялікая, то можа нам нават спадарожнічаць ня толькі анёл-апякун дзявятага хору паводле традыцыі, але можа быць і з хора тронаў, панаваньняў, валадарстваў, а можа, нават, і з самых блізкіх да Пана Бога – сэрафімаў або хэрубімаў”.

(Абламейка: ) “Сястра Марына, а яшчэ ж ёсьць злыя анёлы…”

(Пашук: ) “Справа ў тым, што анёлы – гэта духі, якія маюць абмежаванае веданьне, або ня ўсё ім дадзена пазнаць так як чалавеку. І кожны зь іх мае вольную волю. І таму яны таксама могуць праяўляць гэтую вольную волю – або служыць Пану Богу, выконваць гэтую службовую функцыю, або не служыць Пану Богу. І вось менавіта анёл, які ўпаў і які называўся анёлам сьвятла, быў самым дасканалым сярод анёлаў, праявіў гэтую волю зусім інакш – ён сказаў, што ня будзе выконваць волю Пана Бога. І, такім чынам, маем злых духаў – анёлаў, якія супрацівіліся волі Божай”.

Сяргей Абламейка

http://archive.svaboda.org/prahram/symbal/symb0408.html